یکی از راه های معمول و قدیمی گرمایش ساختمان ها استفاده از سیستم شوفاژ می باشد. در سال ۱۷۷۰ جیمزوات برای اولین بار از رادیاتور های چند تکه که با بخار آب گرم می شد برای گرمایش استفاده نمود .

شوفاژ

این سیستم گرمایی تکامل جدی یافت تا آن که در سال ۱۸۳۱ ، پرکینز سیستم کامل گرمایش با آبگرم را که مجهز به مخزن انبساط بود را به نام خود به ثبت رساند. کاملترین سیستم گرمایش آبگرم که شباهت زیادی با سیستم های متداول امروزی نیز دارد در سال ۱۸۳۳ توسط مهندس انگلیسی به نام پالکو ابداع گردید.

از سال ۱۹۵۰ که پمپ های آبگردان وارد سیستم های گرمایشی گردید رویکرد عمومی مردم به استفاده از شوفاژ به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافت در این روش آب توسط یک بویلر(دیگ) حرارت را جذب می کند و توسط لوله ها به داخل فضاها هدایت می شود و گرمای خود را توسط مبدل های حرارتی(رادیاتور یا فن کویل ) به فضای ساختمانی می دهد. در واقع این روش یکی از سنتی ترین روش های گرمایش ابنیه می باشد که علی رغم نقاط ضعف آن و به دلیل در دسترس بودن منابع و متخصصین آن هنوز هم پرکاربرد ترین روش می باشد.

بطور کلی سیستم شوفاژ شامل قسمت های ذیل می باشد:

محل تولید حرارت(موتورخانه) : کل فرآیند تولید حرارت و انتقال آن به آب در محلی به نام موتورخانه انجام می شود. آب توسط شبکه بسته ای وارد دیگ می شود. حرارت توسط مشعل های مجهز به سنسور های هوشمند ، به دیگ و به واسطه آن به آب داده می شود. بسته به نوع سیستم ، آب به آب گرم یا داغ(با فشار) یا بخار تبدیل می شود. در ادامه آب توسط سیستم پمپاژ به داخل ساختمان(اتاق ها) فرستاده می شود. در داخل فضا ها، آب وارد پنل های حرارتی (رادیاتور یا فن کویل) می شود و گرمای خود را به محیط می دهد.

نکته: امروزه برای استقلال واحدهای آپارتمانی،به جای موتورخانه از پکیج های حرارتی استفاده می شود.در واقع پکیج یک موتورخانه پیش ساخته در ابعاد بسیار کوچک می باشد.در ضمن آبگرم مصرفی مجتمع ساختمانی نیز در موتورخانه(یا پکیج) تولید می شود و توسط پمپ به محل مصرف ارسال می گردد.

نکات ویژه موتورخانه:

1. محاسبات دقیق بارهای حرارتی و شبکه مدار گرمایشی اولین شرط کاهش هزینه ها و عمر طولانی تجهیزات گرمایشی می باشد. لذا بسیار منطقی است که با صرف هزینه ای اندک برای انتخاب پیمانکار حرفه ای تأسیسات می توان از هزینه های گزاف آتی کاست.(کلیه اسناد محاسبات و نقشه ها را از پیمانکار باید مطالبه کرد.)

2. انتخاب تجهیزات موتورخانه از شرکت های معتبر تولید کننده باعث صرفه جویی در هزینه های آتی تعمیرات و نگهداری و اطمینان و ایمنی ساکنین می شود.

3. برای مجتمع های مسکونی متوسط و کوچک و ادارات و ساختمان های متوسط استفاده از دیگ های چدنی مقرون به صرفه خواهد بود لکن برای ساختمان های بزرگ استفاده از سیستم آب داغ با فشار زیاد یا بخار و دیگ های فولادی بهتر می باشد.

4. رعایت نکات ویژه عایق کاری و ایزولاسیون ساختمان باعث کاهش هزینه اولیه و هزینه های نگهداری تجهیزات و کاهش هزینه انرژی مصرفی خواهد شد.

5. انتخاب پیمانکار دارای صلاحیت فنی برای نگهداری از موتورخانه و تجهیزات گرمایشی و سرمایشی باعث افزایش ایمنی و عمر تجهیزات و کاهش هزینه ها می شود.

6. برای نگهداری و تعمیرات موتورخانه باید از یک متد مقبول علمی و با برنامه مشخص زمانی و تجهیزاتی استفاده کرد.

7. برای صرفه جویی در مصرف انرژی،کاستن از رسوب گیری و کاستن از ابعاد موتورخانه به جای استفاده از مخازن کویلی از مبدل های صفحه ای استفاده شود.

8. استفاده از سیستم کنترل اتوماتیک عملکرد موتورخانه نقش کاملا محسوسی در کاهش مصرف انرژی و افزایش عمر تجهیزات موتورخانه دارد.قیمت این دستگاه ها بسیار ارزان و استفاده از آن بسیار زود بازده می باشد.

مزایای موتورخانه نسبت به پکیج :

1. عمر طولانی تر و کارکرد ایمن تر

2. کم بودن هزینه های تجهیزات و نگهداری در بلند مدت

3. قدرت بیشتر در تأمین آبگرم بهداشتی و آب گرمایشی شوفاژ

4. جدا و دور بودن محل تولید آبگرم از محل زندگی و آسایش ساکنین(ایمنی از آتش و گازهای سمی بطور کامل)

5. نگهداری،سرویس و تعمیرات بدون اخلال در آپارتمان و ایجاد ناراحتی برای ساکنین

6. مصرف انرژی کمتر و هزینه های کمتر شارژ بهینه

مزایای پکیج نسبت به موتورخانه :

امروزه فرهنگ خاص آپارتمانی در کشور باعث شده است علی رغم مهندسی بودن مهندسی و مزایای غیر قابل انکار آن ، استفاده از پکیج ها معمول شود. لذا در ذیل به برخی مزایای پکیج ها به اختصار می پردازیم:

1. استقلال هر واحد آپارتمانی در هزینه ها و استفاده از سیستم گرمایشی و آبگرم و کاهش تنش های مالکان یک مجتمع مسکونی

2. حذف رایزرها و لوله های انتقال آب از طبقات

3. حذف فضای موتورخانه و افزوده شدن به فضاهای پارکینگ و محوطه آپارتمانی

منبع: omran-kasra.blogfa.com